Tổ yến non và già khác biệt rất lớn về chất lượng sợi yến. Vậy mua tổ yến non hay già tốt hơn? Làm sao phân biệt tổ yến già và tổ yến non?
Nhiều nơi quảng cáo tổ yến non bổ dưỡng hơn tổ yến già. Nhưng hiện chưa có nghiên cứu nào chứng minh. Những lời quảng cáo này chỉ nhằm “che mắt”, thuyết phục người mua chọn tổ yến non. Trong khi thực tế, tổ yến già ăn ngon hơn, tốt hơn và đặc biệt là nhân văn hơn. Ở bài viết này, chúng tôi sẽ giúp bạn hiểu rõ về bản chất tổ yến non và tổ yến già, giải thích vì sao những người sành ăn tổ yến luôn chỉ mua tổ yến già.
Loài chim yến xây tổ bằng nước bọt thường mất khoảng 30 – 35 ngày. Sau đó 8 – 11 ngày đẻ quả trứng đầu tiên. Tầm 1 – 4 ngày tiếp theo đẻ quả trứng thứ hai. Thời gian ấp trứng khoảng 22 – 28 ngày. Lúc này cả chim bố lẫn chim mẹ thay nhau ấp trứng và kiếm mồi nuôi chim con. Chim con được 40 – 51 ngày tuổi là đã đủ khoẻ và có thể rời tổ bay đi. Một tuần sau khi chim con rời tổ, chim bố mẹ sẽ làm tổ cho một chu kỳ sinh sản mới.
Dựa vào tập tính sinh sản này, người ta thường thu hoạch tổ yến vào một trong ba thời điểm sau: khi chim yến làm xong tổ nhưng chưa đẻ trứng, khi chim đẻ trứng nhưng trứng chưa nở, khi chim non rời tổ.
Thu hoạch tổ khi chim chưa đẻ trứng, chim yến phát hiện mất tổ sẽ xây lại tổ mới.
Thu hoạch tổ khi chim đã đẻ trứng tuy tổ dày dặn hơn nhưng vì trứng không nở nên ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển của đàn chim.
Thu hoạch tổ khi chim non đã bay đi là thời điểm tốt nhất bởi không ảnh hưởng đến đời sống của chim yến. Theo tập tính của loài, chim bố mẹ sẽ xây lại tổ mới vào chu kỳ sinh sản mới mà không sử dụng lại tổ cũ.
Trong ba thời điểm này, các chủ nhà yến thường thu hoạch tổ yến khi chim vừa làm xong tổ hoặc khi chim con đã rời tổ. Rất ít khi thu hoạch lúc trứng chưa nở.
Mục lục
Tổ yến non là gì?
Tổ yến non là loại tổ yến thu hoạch ngay sau khi chim yến vừa xây xong tổ, vẫn chưa đẻ trứng. Thời gian có được tổ yến non thường hơn 1 tháng kể từ khi chim bắt đầu làm tổ. Ưu điểm của tổ non là rất sạch vì chưa bám dính nhiều lông hay tạp chất. Nhược điểm là tổ thường nhỏ, mỏng và mảnh.
Tổ yến già là gì?
Tổ yến già là loại tổ yến thu hoạch khi chim con đủ khoẻ và đã bay đi. Thời gian có được tổ yến già thường khoảng 3 – 4 tháng kể từ khi chim bắt đầu làm tổ rồi trải qua quá trình đẻ trứng, ấp trứng, chăm sóc chim con…
Ưu điểm tổ yến già là kích thước tổ to hơn, dày dặn hơn. Bởi sau khi xây xong tổ, chim yến vẫn tiếp tục tiết nước bọt bồi đắp thêm cho tổ. Nhược điểm tổ yến già là bị bám dính nhiều lông và tạp chất hơn.
Như vậy, có thể thấy tiêu chí phân loại tổ yến già và tổ yến non chủ yếu dựa vào thời điểm thu hoạch. Tuy chỉ là thu hoạch trước hoặc sau nhưng lại có khác biệt rất lớn về chất lượng tổ yến, chất lượng sợi yến và hương vị yến sào khi chưng. Điều này cũng dẫn đến sự khác biệt về giá bán.
Xem thêm:
- Tổ yến tươi giá bao nhiêu là đúng?
- Có nên mua tổ yến đảo thiên nhiên không?
- Hồng yến là gì?
Mua tổ yến non hay già tốt hơn?
Vì tổ non mỏng, mảnh nên khi chưng thường mềm, dễ bở. Nếu chưng quá lửa có thể bị tan. Còn tổ yến già do dày nên chưng lên vẫn giữ được độ dai, giòn, ngon hơn.
Hàm lượng dinh dưỡng trong yến non và yến già gần như tương đương. Tuy nhiên do sợi yến non quá mảnh nên nhạy cảm với nhiệt độ hơn. Điều này khiến sợi yến non dễ bị bở, tan, mất chất nếu không kiểm soát độ lửa và thời gian chưng tốt. Trong khi đó với sự dày dặn, tổ yến già lưu giữ dưỡng chất tốt hơn trong và sau quá trình chế biến.
So sánh tổ yến già và tổ yến non, có thể thấy yến già ngon hơn, giữ chất tốt hơn khi chế biến. Do đó tổ yến già luôn được đánh giá tốt hơn. Đa số người sành ăn yến, biết phân biệt yến non và yến già thường chọn mua tổ yến già.
Ngoài ra còn có một lý do khác khiến tổ yến già được ưa chuộng hơn đó là tính nhân văn. Với chim yến, chiếc tổ cũng như ngôi nhà. Đôi chim tiết nước bọt của mình cùng nhau xây tổ ròng rã trong suốt hơn cả tháng trời với mong muốn chuẩn bị nơi chốn an toàn nhất để đẻ trứng, nuôi dưỡng chim con.
Tổ yến non thu hoạch ngay sau khi chim vừa làm tổ xong. Điều này không khác gì cướp đi mái ấm – nơi chim yến bỏ biết bao công sức để dệt nên. Khi phát hiện bị mất tổ, chim bố mẹ phải gấp rút xây lại tổ mới để kịp đẻ trứng rất vất vả. Dù biết rõ điều này nhưng nhiều người vì muốn tăng doanh thu vẫn bất chấp. Đây chính là nguyên nhân vì sao có quan điểm cho rằng nghề nuôi yến thất đức.
Tuy nhiên với tổ yến già thì khác. Tổ yến già thu hoạch sau khi chim yến đã đẻ trứng, chim non đủ cứng cáp và bay đi. Tập tính của loài yến là một chiếc tổ chỉ sử dụng cho một lần đẻ. Nói cách khác, cứ sang lứa đẻ mới chim yến sẽ xây một chiếc tổ mới.
Do đó khi chim non bay đi đồng nghĩa chiếc tổ đã hoàn thành xong nhiệm vụ của mình. Thu hoạch tổ yến vào thời điểm này không ảnh hưởng đến cuộc sống của chim yến. Đa số chủ nhà yến có tầm nhìn, muốn phát triển nhà yến bền vững đều sẽ chọn thu hoạch tổ yến già thay vì tổ non. Và cũng một phần vì tính nhân văn này mà tổ yến già được người dùng ưa chuộng hơn.
Xem thêm:
- Yến sào chưng sẵn loại nào tốt?
- Nước yến giá bao nhiêu?
- Bảng giá yến sào Khánh Hòa
Cách phân biệt tổ yến non và tổ yến già
Có thể phân biệt tổ yến non và tổ yến già dựa trên các đặc điểm sau:
Màu sắc
Ngoại trừ những loại huyết yến, hồng yến chiếm số lượng rất ít thì phần lớn tổ yến bán trên thị trường hiện nay đều là bạch yến – tổ yến màu trắng. Tuy nhiên, bạch yến không chỉ mang một màu trắng mà thường có hai dạng: trắng sáng và trắng ngà (trắng ngả vàng).
Nhiều người nghĩ tổ yến trắng sáng, trắng tinh là loại tổ yến thượng hạng đã được làm sạch kỹ lưỡng. Còn tổ yến trắng ngà là loại tổ yến loại 2, loại 3 bị ố vàng do bám dính phân/tạp chất hay tổ cũ để lâu. Nhưng sự thật không phải vậy. Khác biệt màu sắc này chủ yếu do khác nhau ở thời điểm thu hoạch.
Tổ yến non vì thu hoạch khi chim vừa làm tổ xong nên có màu trắng sáng. Còn tổ yến già thu hoạch sau 3 – 4 tháng, thời gian lâu nên sợi yến có xu hướng ngả hơi vàng, mang màu trắng ngà. Do đó màu sắc là một trong các đặc điểm giúp phân biệt tổ yến già và tổ yến non dễ nhất.
Kích thước
Bên cạnh đó có thể nhận biết tổ yến già yến non qua việc quan sát sợi yến. Tổ yến non thường nhỏ, sợi mảnh, thành tổ mỏng. Còn tổ yến già có sợi yến to to, chắc chắn, thành tổ thường dày gấp đôi tổ yến non. Kích thước tổ yến già cũng lớn tổ yến non. Nguyên nhân là vì dù xây xong tổ nhưng chim bố mẹ vẫn tiếp tục bồi đắp, gia cố thêm để tổ cứng cáp, chắc chắn hơn.
Xem thêm:
- Cách phân biệt yến thật và yến giả
- Tổ yến thô hay yến tinh chế, nên mua loại nào?
Giá tổ yến non và già
Do thời gian thu hoạch dài hơn, tổ yến chất lượng hơn nên giá tổ yến già luôn cao hơn tổ yến non. Tuy nhiên không phải nơi bán nào cũng cung cấp song song hai loại tổ yến non và già để khách hàng so sánh, lựa chọn.
Một số nơi còn cố tình khiến khách hàng hiểu lầm. Để bán tổ yến non giá cao họ lý giải tổ yến màu trắng sáng là do đã được xử lý làm sạch kỹ lưỡng. Trong khi vốn dĩ yến non đã sạch sẵn bởi tổ vừa làm xong, chim chưa đẻ trứng nên không bám dính lông chim, phân chim hay tạp chất. Vì thế khâu làm sạch tổ yến non thực tế rất đơn giản, không phức tạp nhưng lời người bán lý giải.
Xem thêm:
- Tổ yến thô giá bao nhiêu?
- Bảng giá tổ yến tinh chế trên thị trường cập nhật mới nhất
- Cách mua yến rút lông nguyên tổ giá rẻ chất lượng
Theo chia sẻ từ những người trong nghề, giá thu mua tổ yến già luôn cao hơn tổ yến non khoảng từ 20% – 40%. Ví dụ giá sỉ tổ yến thô non là 1,8 triệu đồng/100g thì giá sỉ tổ yến thô già tầm 2 – 2,5 triệu đồng/100g.
Câu hỏi thường gặp về tổ yến non và già
❓ Tổ yến non có tốt không?
Trả lời: Do mỏng nên tổ yến non khi chưng dễ bở và tan hơn. Vì thế khả năng bảo toàn dưỡng chất không tốt bằng tổ yến già.
❓ Thế nào là tổ yến già?
Trả lời: Tổ yến già là loại tổ yến thu hoạch sau khi chim con đã đủ khoẻ và rời tổ bay đi.
❓ Nên mua tổ yến non hay già?
Trả lời: Sau khi chế biến, tổ yến già ngon hơn, giữ dưỡng chất tốt hơn. Ngoài ra sử dụng tổ yến già cũng có tính nhân văn hơn.
