Tổ yến chưng đông trùng hạ thảo là một món “vương dược đại bổ”, có tác dụng tăng cường sức khoẻ, bổ phổi, bổ não, tăng cường hệ miễn dịch…
Mục lục
Tổ yến đông trùng hạ thảo có tác dụng gì?
Mỗi loài chim có cách làm tổ khác nhau. Có loài làm tổ bằng lông, có loài làm tổ bằng rơm rạ hay cỏ, riêng một số loài yến lại làm tổ bằng chính nước bọt của mình. Tổ yến (hay yến sào) không chỉ có thể sử dụng làm thực phẩm mà còn là một loại thực phẩm rất giàu dinh dưỡng. Đây chính là lý do vì sao từ xưa yến sào đã được xếp vào hàng món ăn quý hiếm vương giả.
Việt Nam ta là một trong những quốc gia nổi tiếng có nguồn yến sào chất lượng cao. Các nghiên cứu khoa học cho thấy trong thành phần tổ yến có đến 50 – 60% là chất đạm với nhiều loại amino axit. Trong đó có cả những loại amino axit thiết yếu, cơ thể không tự tổng hợp được. Ngoài ra, tổ yến còn chứa các khoáng chất như sắt, kali, photpho, magie, mangan…
Còn đông trùng hạ thảo thực chất là một loại nấm tên là Ophiocordyceps Sinensis sống ký sinh trên thân ấu trùng bướm thuộc chi Thitarodes Viette, thường gặp nhất là loài Hepialus Armoricanus.
Tên gọi “đông trùng hạ thảo” bắt nguồn từ việc quan sát quá trình phát triển của loại nấm đặc biệt này. Vào mùa đông, nấm hình thon dài, có các vòng thân và các chi rõ ràng trông như một con sâu – côn trùng. Còn sang mùa hạ thì có chồi mọc lên từ phía đầu, lúc này lại giống thảo mộc.
Từ thời xa xưa, đông trùng hạ thảo đã là một loại dược liệu quý trong y học cổ truyền phương Đông. Với nhiều công dụng bồi bổ sức khoẻ và hỗ trợ trị bệnh, đông trùng hạ thảo được mệnh danh là “thiên dược”.
Theo Đông y, đông trùng hạ thảo có vị ngọt, tính ấm, quy kinh phế và thận, giúp bổ phế, ích can thận, chỉ huyết, bổ tạng phủ, hoá đàm, bổ tinh tuý… Còn trong Y học hiện đại, các nghiên cứu phân tích hoá học tìm thấy trong đông trùng hạ thảo có đến 17 loại amino axit và nhiều nguyên tố vi lượng như mangan, nhôm, kali, natri, silic…
Đặc biệt đông trùng hạ thảo còn chứa một số hoạt chất quý, hiếm thấy ở những dược liệu tự nhiên như: axit cordyceptic, hydroxyethyl-adenosin, nhóm HEAA (Hydroxy-Etyl-Adenosin- Analogs)… Bên cạnh đó, trong thành phần của đông trùng hạ thảo cũng có nhiều loại vitamin gồm: vitamin B12, vitamin A, vitamin C, vitamin B2, vitamin E, vitamin K…
Yến sào và đông trùng hạ thảo kết hợp với nhau được ví như một món “vương dược đại bổ”. Nói đến tác dụng tổ yến chưng đông trùng hạ thảo, đầu tiên phải kể đến tác dụng của yến sào.
Loại thực phẩm đặc biệt này mang đến rất nhiều lợi ích tốt cho sức khoẻ. Trong đó nổi bật có một số tác dụng nổi bật như: phục hồi và tăng cường sức khoẻ, bổ phổi, bổ não, đẩy nhanh quá trình tái tạo tế bào, kích thích phát triển hồng cầu, tăng cường hệ miễn dịch…
Khi bàn đến tác dụng của yến đông trùng hạ thảo, hiển nhiên không thể bỏ qua đông trùng hạ thảo. Chứa nhiều loại amino axit, hàm lượng vitamin và khoáng chất dồi dào, đông trùng hạ thảo được xem là một loại thảo dược “thập toàn đại bổ”.
Đông trùng hạ thảo có khả năng cung cấp nhiều năng lượng và dưỡng chất cần thiết, giúp tăng cường sức khoẻ, kích thích sản sinh oxy và ATP nuôi dưỡng tế bào, tăng cường trao đổi chất, tăng cường sức đề kháng, giảm mệt mỏi, chống suy nhược cơ thể…
Một số công dụng nổi bật của đông trùng hạ thảo có thể kể đến như:
- Tim mạch: ổn định nhịp tim, tăng cường tuần hoàn máu, giảm cholesterol trong máu, ngăn ngừa mỡ máu, viêm cơ tim, tắc nghẽn động mạch…
- Gan: giải độc gan, tăng cường chức năng gan, hỗ trợ điều vị các bệnh viêm gan, xơ gan, gan nhiễm mỡ…
- Thận: phục hồi và tăng cường chức năng thận, ngăn ngừa sỏi thận – suy thận, hỗ trợ điều trị bệnh suy thận, tiểu đêm…
- Phổi: tăng cường trao đổi oxy, tái tạo tế bào phổi, tăng cường chức năng phổi, hỗ trợ điều trị ho, tiêu đờm, viêm phế quản, hen suyễn…
Ngoài ra, đông trùng hạ thảo còn giúp hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường tuýp 2, ức chế và làm chậm sự phát triển của tế bào ung thư, tăng cường sinh lý nam và nữ, giúp da hồng hào tươi trẻ…
Với những công dụng của yến sào đông trùng hạ thảo kể trên, món ăn này đặc biệt phù hợp với người từ trung niên đến cao tuổi, người đang mắc các bệnh về hô hấp, tim mạch, đường huyết, ung thư, yếu sinh lý…
Xem thêm:
- Tác dụng của yến sào với người già
- Tác dụng của yến sào đối với phụ nữ
- Tác dụng của tổ yến với nam giới
Cách làm chưng yến sào với đông trùng hạ thảo
Chuẩn bị và sơ chế nguyên liệu
Tổ yến: Mỗi phần ăn của người lớn thường dùng 3 – 5 gram tổ yến. Tổ yến có ba loại là tổ yến thô, tổ yến rút lông nguyên tổ và tổ yến tinh chế. Nếu dùng tổ yến thô thì cần ngâm nước, rửa sạch loại bỏ lông chim và tạp chất bẩn. Nếu dùng tổ yến rút lông hay tinh chế thì trước khi chế biến chỉ cần ngâm nước tầm 20 – 30 phút để tổ yến mềm và tơi ra, rồi vớt lên để cho ráo nước.
Đông trùng hạ thảo: Đông trùng hạ thảo có hai loại tự nhiên và nuôi cấy. Loại tự nhiên thường được bán ở dạng sấy khô, còn loại nuôi cấy giữ ở dạng tươi. Đông trùng hạ thảo tự nhiên hiện nay rất hiếm, giá vô cùng đắt đỏ, lại dễ gặp hàng giả. Do đó nếu không tìm được đông trùng hạ thảo tự nhiên thì có thể sử dụng đông trùng hạ thảo nuôi cấy để thay thế.
Nếu dùng đông trùng hạ thảo tự nhiên nguyên con dạng khô thì mỗi phần ăn chỉ nên sử dụng 1 con. Nếu dùng đông trùng hạ thảo nuôi cấy tươi dạng sợi thì mỗi phần ăn có thể sử dụng 3 – 5 sợi. Cách sơ chế đông trùng hạ thảo khá đơn giản, chỉ cần rửa qua với nước ấm khoảng 30 độ C, rồi vớt lên để cho ráo nước.
Đường phèn: Cần chuẩn bị một ít đường phèn. Khi chưng yến sào với đông trùng hạ thảo thêm ít đường phèn sẽ giúp món ăn có vị ngọt thanh ngon hơn. Theo Đông y, đường phèn cũng có nhiều tác dụng như bổ trung ích khí, hoà vị nhuận phế…
Cách chưng tổ yến đông trùng hạ thảo
Bước 1: Chuẩn bị một hũ thuỷ tinh hoặc thố sứ để chưng. Lần lượt cho tổ yến và đông trùng hạ thảo vào thố, rồi đổ nước vào. Lưu ý không nên đổ nước quá đầy vì khi yến chín hay đông trùng hạ thảo chín đều sẽ nở ra, dễ làm nước trong hũ trào ra ngoài.
Bước 2: Đặt thố chưng vào nồi chưng cách thuỷ. Đổ nước vào nồi đến khi mực nước dâng lên đến tầm 1/3 thố thì dừng, đậy kín nắp nồi.
Bước 3: Mở bếp chỉnh lửa to để nước trong nồi nhanh sôi. Khi thấy nước sôi thì giảm lửa nhỏ, chưng trong khoảng 15 – 20 phút.
Bước 4: Mở nắp cho đường phèn vào thố yến. Tuỳ theo khẩu vị người ăn mà có thể cho ít hay nhiều đường. Sau đó chưng tiếp tầm 3 – 5 phút.
Bước 5: Tắt bếp, mở nắp, sau khi hơi nóng thoát hết thì lấy thố yến ra ngoài.
Xem thêm: Các cách chế biến tổ yến bổ dưỡng
Tổ yến đông trùng hạ thảo ngon và bổ nhất là ăn liền sau khi chưng, lúc còn nóng. Còn trường hợp không thể dùng ngay thì nên để trong hũ hoặc hộp thuỷ tinh có nắp đậy kín và cất vào ngăn mát tủ lạnh. Nếu muốn hương vị món tổ yến chưng đông trùng hạ thảo phong phú hơn có thể kết hợp thêm một số nguyên liệu bổ dưỡng khác như táo đỏ, hạt sen, kỷ tử…
Câu hỏi thường gặp về tổ yến chưng đông trùng hạ thảo
❓Có nên chưng yến với đông trùng hạ thảo?
Trả lời: Đông trùng hạ thảo là một loại dược liệu quý. Các nghiên cứu khoa học đã tìm thấy trong đông trùng hạ thảo có đến 17 loại amino axit cùng nhiều nguyên tố vi lượng. Tổ yến chưng với đông trùng hạ thảo đem đến nhiều tác dụng tốt cho sức khoẻ người dùng, giúp bồi bổ sinh lực, tăng cường hệ miễn dịch, cải thiện tình trạng mệt mỏi, suy nhược cơ thể…
❓Bé nhỏ có ăn tổ yến chưng đông trùng hạ thảo được không?
Trả lời: Theo các chuyên gia không nên cho trẻ em chưa dậy thì, nhất là trẻ dưới 5 tuổi ăn đông trùng hạ thảo. Bởi loại thảo dược này có thành phần dược tính rất cao. Thay vì chưng tổ yến với đông trùng hạ thảo có thể thay thế bằng các nguyên liệu khác phù hợp hơn với trẻ em như táo đỏ, hạt sen, hạt chia, kỷ tử, nhãn nhục…
Ngoài trẻ em, đông trùng hạ thảo còn chống chỉ định với phụ nữ mang thai (nhất là 3 tháng đầu và cuối thai kỳ), phụ nữ sau sinh 1 tuần… Với người sắp hoặc vừa mới phẫu thuật cần tham khảo ý kiến bác sĩ.
❓Tổ yến chưng đông trùng hạ thảo tươi hay khô sẽ tốt hơn?
Trả lời: Nhiều quan điểm cho rằng đông trùng hạ thảo tươi tốt hơn do loại khô đã bị nhiệt phân. Tuy nhiên theo các chuyên gia, đông trùng hạ thảo khô tốt hơn do hàm lượng dinh dưỡng cao hơn. Quá trình sấy khô giúp đưa các chất dinh dưỡng trong đông trùng hạ thảo vào trạng thái ổn định.
Trong khi đó, qua kiểm nghiệm, đông trùng hạ thảo tươi thường có hàm lượng dinh dưỡng thấp hơn. Nếu không được bảo quản đúng cách thì dưỡng chất cũng dễ bị ảnh hưởng, không ổn định như loại khô. Do đó nếu có thể thì nên chưng tổ yến với đông trùng hạ thảo khô. Lưu ý chỉ mua đông trùng hạ thảo ở những cơ sở uy tín, đáng tin cậy để tránh gặp hàng nhái giả.
